هوالمعز::159
طراح گرافیک:حسین یوزباشی
نمایشگاهی از منتخب آثار تصویرسازی حسین یوزباشی در خانه کاریکاتور ایزان برگزار خواهد شد.
این نمایشگاه با عنوان " گدازه " از روز دوشنبه هشتم شهریور ماه 1395 در محل خانه کاریکاتور
واقع در خیابان شریعتی، خیابان گل نبی غربی ، بعد از میدان شهید احمدی روشن(کتابی) پلاک 44
برگزار خواهد شد.نمایشگاه تا هفدهم شهریور ماه همه روزه به جز ایام تعطیل از ساعت
9 الی 19 پذیرای بازدیدکنندگان خواهد بود.
هوالمعز::159
طراحی و تصویرسازی برای اینفوگرافیک تعاملی مسیر انتخاب
طراح و تصویرگر:حسین یوزباشی
لینک اجرا: مسیر انتخاب
انتشاریافته در وبگاه دفتر حفظ و نشر آثار مقام معظم رهبری/ khamemei.ir
Drawing&Illustation for Infographic2016/Illustrated By Hossein Youzbashi
Published in:Khamenei.ir/masir
تصاویر بیشتر در ادامه مطلب:
هوالمعز::159
سومین نمایشگاه مشترک حسین یوزباشی و محمدصابرشیخ رضایی
با عنوان این دو،یک رنگ از ساعت 18 شنبه 24 بهمن 1394
در محل نگارستان شاهد افتتاح خواهد شد.
در این نمایشگاه منتخبی از پوسترهای این دو هنرمند
در موضوعات متنوع فرهنگی، هنری، اجتماعی و سیاسی
ارائه شده است.
نمایشگاه این دو یک رنگ تا تاریخ دوم اسفند 94 همه روزه
از ساعت 9 الی 12 و 14 الی 18 در محل نگارستان شاهد
به نشانی خیابان ولی عصر،قبل از تقاطع طالقانی ،
نبش کوچه رحیم زاده پذیرای علاقمندان خواهد بود.
به گزارش «عمارفیلم»، دبیرخانه جشنواره مردمی فیلم عـــــمار، در فاصله کمتر از دو روز تا برگزاری
ششمین دوره این رویداد فرهنگی، اعضای هیئت داوران «نماهنگ»،
«تیزر تبلیغاتی و آگهی بازرگانی»،
«فیلم ما»، « نقد و مقالات سینمایی»، «پـوستر فیلم» و «برنامه تلویزیونی» این جشنواره را منتشر کرد.
داوران بخش پوستر فیلم؛
هوالمعز::159
طراحی و تصویرسازی جهت نقاشی دیواری؛خیابان طالقانی تقاطع سپهبد قرنی
**حوالی سال 1386/ متاسفانه بواسطه اعمال نظرهای سلیقه ای و غیر کارشناسی بعد از چندین بار
اعمال تغییرات در طرح،نهایتا اجرای آن بصورت ناقص و با کیفیت و متزیال نامرغوب انجام شد.
هوالمعز::159
چند روزی بیشتر از عبور لطیف کاروان شهیدان مظلوم غوّاص که با ظهور و حضور خود، این فروغ خاموش نشدنی
را مدد رساندند و پرچم یادهای عزیز و گران‌بها و ذخیره‌های معنوی ملّت را با شکوهی هر چه تمام‌تر
در کشور برافراشتند،نگذشته است.
هنوز هم غریبند بین ما، این دُردانه‌های به میهن بازگشته ، در غبار تحریف ها، دروغ ها وسیاست زدگی ها
و مثل همیشه غریبانه می آیند و در لحظه‌های نیازِ این ملّتِ خداجوی و خداباور، بشارتهای تردیدناپذیر را بر
دلهای بیدار نازل میفرمایند و غبارها را میزدایند.
هر چند شبانه و در میان داغ دلهای پرحرارت به شهر بازگشتند اما بار دیگر فضای زندگی را معطّر و جان زندگان
را سیراب کردند.صلوات و سلام خدا بر شهیدان عزیز که مشعل توحید را با ایثار خود برفراز میهن اسلامی برافروختند
سلام بر دستهای بسته و پیکرهای ستم‌دیده‌ی شما. و سلام بر ارواح طیّبه و به رضوان الهی، بال‌گشوده‌ی شما
سپاس بی‌حد از خدای مالک دلها،و سلام بی‌پایان بر حضرت بقیّةالله (روحی فداه) که صاحب این ثروت عظیم است.
/
* طراح: حسین یوزباشی/Designer: Hossein Youzbashi
**:شعر از قیصر امین پور عزیز:
مبادا خویشتن را واگذاریم/امام خویش را تنها گذاریم
ز خون هر شهیدی لاله ای رست/مبادا روی لاله پا گذاریم
***پوستر و تصاویر ادامه مطلب مربوط است به مراسم تشییع شهدا در ایام فاطمیه سال 89(اردیبهشت ماه)
هوالمعز::159
نمایشگاه بین المللی پوستر "برای غزه" با نمایش آثار هنرمندانی از ایران،برزیل،چین و اکوادور در موزه هنرهای فلسطین برپاخواهد شد.
این نمایشگاه از 27 مهر تا 6 آبان 93 در موزه هنرهای فلسطین برپاست.
هوالمعز::159
گالری آثار راه یافته به دومین دوسالانه بین المللی کارتون کتاب در ایران کارتون به نمایش در آمده است.در این نمایشگاه با اثری بنام کشتار اندیشه
توفیق حضور یافته ام.
فلسطین و غزه در مسیر راهپیمایی روز جهانی قدس برگزار خواهد شد.این نمایشگاه که به همت
دفتر هنرهای تجسمی پایداری و با حمایت معاونت هنری سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران
برگزار خواهد شد در بردارنده آثار فاخر طراحان معاصر گرافیک ایران از چند نسل مختلف است
که همگی با محوریت موضوعی مقاومت،حمایت از مردم مظلوم فلسطین و محکومیت جنایات
رژیم غاصب صهیونیستی طراحی و اجرا شده اند.
امیرعبدالحسینی،سعید عجمی،حمید عجمی،مرتضی اسدی،محمدرضا دوست محمدی
مهدی فریمانی،احمد قلی زاده،مجید قادری، مصطفی گودرزی،ابوالفضل خسروی
سید حسن موسیزاده،مصطفیندرلو،مسعود نجابتی،حسین یوزباشی
محمد صابر شیخ رضایی، یونس رجبی،قباد شیوا،مهدی سعیدی،سید حمید شریفی آلهاشم
و علی وزیریان از جمله هنرمندانی هستند که آثارشان
در این نمایشگاه به نمایش گذاشته شده است.
هیئت انتخاب و داوری با حضور آقایان صداقت جباری، محمد علی رجبی ، سید حمید شریفی آل هاشم ، مصطفی گودرزی و
مسعودنجابتی از مجموع 1332 اثر رسیده به دبیرخانه (از
446 نفر) ، تعداد 40 پوستر را از 34 طراح انتخاب کردند.
هنرمندانی که
آثارشان به نمایشگاه راه یافته عبارتند از :
ابوالفضل خسروی / احمد عزیز
پور/ امید سیفی مورودی / آیدا نایبان / باقر جعفری / جواد جاذبی / حسین
شجاعی /
حسین کریمی / حسین یوزباشی / رامین رافعی / رضا اسعدی مهربانی / زهرا صفایی فرد سپیده قنبری /
سید حسن انصاری یگانه / سید محمد جواد زهادت /
سید مهدی موسوی / شراره خدایار / شهرام دلدار / صالح زنگانه /
علی آسیایی / علی بیات / فایزه بهار لویی / فرشاد عیسی پور / کاوه افرایی / محسن جعفری / محمد افشار /
محمد حسین غیاثوند / محمد رضا سعدی / محمد صابر شیخ رضایی /
مرتضی رحمتی / مرتضی عارف /
میلاد فیضی / نوشین بیجاری / هادی مرادی
گفتگو با علی اصغر یوزباشی
مشاهده نگینی در میان بوستانی از درختان تنومند آنهم در کنار ساختمانها و بناهای امروزی میتواند پای هر رهگذری را سست کند گوئی از تاریخ گذشته طرحی در پیش چشم داریم. سالهاست هنرمندی بی ادعا در سکوت به پشتوانه عشقش آثار ارزشمندی را خلق میکند او متواضعانه خودش را هنرمند نمیداند ولی مشاهده کارهایش همگان را بر آن میدارد که او را یک هنرمند قلمداد کنند.
علی اصغر یوزباشی با دستان توانمند و هنرمندش روایتگر عشق به خدا، اهل بیت و شهدا برای آیندگان است. به گفته خودش تحصیلات آکادمیک ندارد و آثارش را به صورت تجربی خلق کرده است. او در سال 55 از رشته فنی ماشین ابزار فارغ التحصیل شد. در سال 60 در راستای اهداف انقلاب وارد حوزه هنری شد و تا سال 72 مسئول کتابخانه حوزه هنری بود. درسال 72 به دلیل تغییر سیستم کتابخانه به بخش تجسمی وارد شد و مسئول اجرائی کارگاه مجسمه سازی شد. چند سالی به عنوان مسئول در آنجا مشغول بود اما چون درون مایه و ذوق هنری داشت طی مرور زمان به مجسمه سازی علاقمند شد. استاد از سالهای 75 و 76 در زمینه مجسمه سازی شروع به فعالیت کرد که کارهایش بیشتر تجربی بود او اگرچه در این زمینه آموزشی ندیده بود اما با کار در کنار دوستانش و به طور تجربی این فن را آموخت. از جمله کارهایش میتوان به مجسمه خوارزمی در دانشگاه امیرکبیر و مجسمه سعدی در جزیره کیش اشاره کرد. همچنین استاد مجسمه ابن سینا را نیز به تنهائی اجرا و طراحی کرده است. یکی دیگر از کارهای استاد: . . . بهتر است از اینجای ماجرا به بعد را از زبان خودش بشنویم:
- این روزها حضور شما در صحنه هنری حوزه هنری و سطح کلان کم رنگ شده است؟
حضور پررنگ ما در این عرصه به زمانی برمیگردد که در این فضای پررنگ و برق هنری نبودیم. به زمانی برمیگردد که در جلوی درب کتابخانه حوزه هنری سنگر به پا میکردیم. آن زمان جناب آقای عالی مسئول واحد تجسمی بودند که به دعوت ایشان بنده به عنوان مدیر بخش مجمسه سازی واحد تجسمی حوزه هنری مشغول به فعالیت شدم. البته از ابتدا در این مسیر به طور علمی سررشتهای نداشتم و بیشتر مشغول تجربه اندوزی بودیم که کم کم سعی کردم تجربیاتم را در مرحله عملی به صورت کاملاً حرفهای اجرا کنم.
- مهمترین آثاری که خلق کردید؟
آلبومهای گستردهای در این میان وجود دارد که میتوانید ملاحظه کنید اما در ماه مبارک رمضان بود که یک ماکت مومی برای موزه امام علی (ع) اجرا کردیم که پس از اینکه اجرا تمام شد به ما خبر دادند که در این موزه مجسمههای حجمی وجود ندارد و باید اثر دیگری خلق کنیم این اثر ماند تا زمانی که صدام سقوط کرد که پس از آن توسط برادران سپاهی ما در نجف اشرف برنامهای در این زمینه برگزار کردند که اثر به نجف ارسال شد و به نوعی در همان سرزمین نیز ماندگار و ثابت مانده است.
- خبری هم از شرکت در جشنوارهها و فستیوالهای مختلف هم که نیست؟
کلاً علاقهای به شرکت در این مراسم ندارم بیشتر سعی میکنم برای احساس درونی و دل خودم کار کنم همین مجسمه حریم که در حوزه هنری نصب شده است مواد اولیه آنرا از ضایعات حیاط حوزه هنری جمع آوری کردیم و با عشق و احساسی که به این اثر داشتم اجرای این مجسمه را به دست گرفتم و نتیجه هم امروز کاملاً قابل روئت است. البته این مجسمه برای افتتاح یکی از بخشهای سینمائی بدست جناب مومنی اجرا شد که عکسی هم از آن دوران به عنوان سند دوستیمان با جناب مومنی داریم که در آرشیو موجود است.
- با کار کردن سفارشی مخالفتی ندارید؟
اگر کار کردن در مسیر هنری هنرمند باشد مشکلی وجود ندارد. یادم میآید زمانی که قیصر امینپور فوت کرد بنده تا چهلم ایشان مجسمهای از او کار کردم که این کار کاملاً دلی بود اصلاً بحث سفارشی در این میان نبود. در این مسیر حتی جناب مومنی که رئیس حوزه بودند کوچکترین کمکی نکردند. اما شهرداری منطقه شش به خواست خودش این اثر را خریداری کرد و در پارک ملت نصب کرد. خوب حوزه هنری که داعیه دار حمایت از هنرمند متعهد است کجا بود. آیا این وظیفه شهرداری تهران است که از هنرمندان متعهد حوزه هنری حمایت بکند.
- با این رویکرد بهتر نبود ترک حوزه هنری میکردید و مانند بسیاری دیگر از هنرمندان به صورت مستقل به خلق اثر میپرداختید؟
اینکه ما در حوزه بمانیم یک تکلیف است برای چه باید از حوزه هنری برویم اینجا مأمن ما است. آیا حقوق 500 هزار تومانی حوزه هنری در این وادی هرکی به هرچی دردی از هنرمند دوا میکند. آیا این ماندن برای هنرمندان منفعتی خاص به همراه دارد؟ مشکل از جائی شروع شد که هنرمندان مجسمه ساز با حضرت آقا دیدار کردند و نظریاتشان را به گوش ایشان رساندند ایشان هم تکلیف کردند که ما بمانیم و حوزه هنری را خالی نکنیم و امروز شاهد این هستیم که همین ماندن در حوزه هنری برای بسیاری از این مدیران سنگین است.
- مگر رویکرد سیاست حوزه هنری چیزی مغایر با اهداف فرهنگی و هنری نظام است؟
شاید در این مسیر همسو باشند اما از حرف زدن تا بنای عمل را گذاشتن دنیائی فاصله است. هرکسی میتواند ادعای مسلمانی کند اما آیا همهی ما مسلمان حقیقی هستیم اگر پول و امکانات را در سر راهت مشاهده کردی و از آن گذشتی میتوانی مدعی هنرمند متعهد بکنی. امروز میبینیم افرادی که تا دیروز تنها یک هنرمند ساده بودند امروز با بدست آوردن جایگاههای مدیریتی رنگ و لباس و شخصیت و حتی نحوه سلام و احوال پرسی کردن این افراد تغییر میکند امام این مباحث را به ما یاد نداد ایشان معتقد به پرهیز از نفس بودند.
- سفارشی کار کردن را یک معضل دیدید؟
اگر خاطرتان باشد برای مراسم 9 دی حوزه هنری طی یک فراخوان از هنرمندان عرصههای مختلف دعوت کرد برای این مراسم خلق اثر کنند خوب کدامیک از هنرمندان به اصطلاح متعهد حوزه هنری برای این حرکت که منشأ خوبی برای بیداری اسلامی در طول تاریخ محسوب میشود اثری خلق کرد؟ خوب اسم این هنرمندان را میتوان متعهد گذاشت؟ هنرمند متعهد را برای چه کسی و چه زمانی میخواهید؟ آیا همه چیز تنها به حرف زدن است؟ چرا کارها باید برای ریا باشد چرا مسیر نگاهها به سمت نگاه آماری حرکت داده میشود که این نوع نگاه بسیار ضرر دارد. امام همیشه میگفتند بسیج تنها نباید اسلحه بدست بگیرد باید در عرصههای دیگر هم شور و اشتیاق و حرکت وجودیاش را نشان دهد که مقولاتی مثل 9 دی از بهترین زمینهها است.
- ما شاهد این هستیم که برخی دیگر از هنرمندان از همکاران شما دارای امکانات لازم هستند و حتی مجسمههای قوی از شهدا و مفاهیم دینی و مذهبی و اعتقادی در سراسر ایران اجرا و نصب کردهاند.
ببینید متعهد بودن یک تعریف خاص دارد. به یاد دارم در یک سمپوزیوم شهدا در پارک ولایت هنرمندی میگفت ببینید کار به کجا رسیده و ما را چقدر گشنه نگاه داشتند که باید از این نوع کارها انجام دهیم!! خوب این حرف در مراسمی گفته شد که برای شهدا برگزار شده بود. خب این نشان میدهد که پشت این حضور هیچ اعتقادی وجود ندارد و هنرمند تنها برای امرار معاش این مقوله را پذیرفته است. چون این یک اثر سفارشی است و باید انجام بگیرد پس این اثر بدون ذرهای اعتقاد خلق میشود و قرار است برای آیندگان هم جاودانه بماند. خود من کارهائی مثل قیصر امین پور یا سید حسن حسینی و یا بسیاری از مجسمههای دیگری را داشتهام که کاملاً دلی کار شده است و هیچ کدام از هزینههای ساخت یا خرید آنها را حوزه هنری نداده است.
- با توجه به وجود یک نوع تفکر خاص کاسبکارانه در بعد هنر مجسمه سازی در قبل و بعد انقلاب رشد این بعد هنری را در نزد هنرمندان امروز چگونه میبینید؟
متأسفانه امروز کمتر کسی برای دلش کار میکند. اهالی فن این هنر را خالی گذاشتهاند و هجرت کردهاند. بنده به همه این موضوع را گفتهام و تأکید کردهام که اگر انقلاب نمیشد آیا هنرمندان ما اینقدر دیده میشدند؟ آیا هنرهای ما به خصوص مجسمه سازی دیده میشد که استادی بتواند به رتبه استادی برسد و در دانشگاههای هنر ما تدریس بکند؟ به نظرم بزرگان ما هرچه دارند از انقلاب است. که البته تاریخ نشان داده است که هنرمندان ما کمتر قدر این موهبت را میدانند که نتیجه آنرا هم میتوان در جریان 9 دی مشاهده کرد. معتقدم بنده و هستند هنرمندانی که اگر دنیا به یک طرف حرکت کند بنده همچنان بر اصول و مبانی ولایت مدارانه خود خواهم ایستاد چرا که این تفکر و پشتوانه هنری بنده بوده است. برخلاف خیلیها که قافیه را باختند.
- پس معتقدید انقلاب اسلامی بر روی هنر مجسمه سازی ما به شدت اثرگذار بوده است؟
شدیداً بر این باور هستم که این انقلاب بزرگترین تأثیرات را داشته است. به یاد دارم در مقوله نمایشگاهی با عنوان کشتارهای بوسنی برپا شد که دوستی در آن مکان میگفت خدا کند که از این اتفاقات باز هم تکرار شود تا ما به پولی برسیم.!! این نشان میدهد که هنرمندان ما خواستار اتفاقات و فجایع انسانی هستند تا بتوانند از این مسیر با گرفتن سفارشات مختلف برای خود درآمدزائی میکنند. یعنی مباحثی مثل بیداری اسلامی. همین جناب حمید شریفی برای بحث بیداری اسلامی دهها پوستر خاص تهیه و اجرا کردند و از مسئولین حوزه هنری خواستند که با برگزاری نمایشگاهی رایگان این نظرات و نگاهها را به دیدهی مخاطبان برسانند که ایشان مخالفت کردند. آیا این را میتوان فعالیت هنری متعهد نامید؟
- عدهای از همین هنرمندان مورد نقد شما در دانشگاههای هنری مشغول به تدریس هستند این نوع نگاه به هنر در دید هنرجویان چه بازتابی خواهد داشت؟
البته دانشجو هم مانند هر انسانی دیگر قوه اختیار دارد اگر بخواهیم بگوییم که دانشجو همهی حرفهای استاد را باید بدون قید بپذیرد و این گفته یک توجیه و گفتار غلط است دانشجو هم باید برای خودش فیلتر داشته باشد.
- به هر حال به نظر میرسد تفکر این افراد از تفکرات شما جذابتر باشد؟
بله تفکر شیطان هم نسبت به مسیر خدا راحتتر است مسیر خداوند سختیهای خودش را دارد.
- سعی نکردید تفکراتتان را لطیفتر و جذابتر کنید؟
چرا فکر میکنید ما افرادی صفر و یکی هستیم. ما هم به خدا میفهمیم. نگاه کنید استاد حمید شریفی در دانشگاههای ما تدریس میکند اما بار روانی فضاهای دانشگاهی و نوع دانشجویان و این درهم ریختگی اقتصادی و سیاسی و فرهنگی چقدر میتواند برای اثرگذاری اعتقادات استادی چون شریفی بر ذهن و فکر هنرجویان ایجاد انگیزه و فضا کند. در فضائی که میان هنرمندان فرق گذاشته میشود و اگر کسی از اسم فرد خاصی خوشش نیاید دایره هنرمندی وی منقطع خواهد شد. چه توقعی هست؟
- پس معتقدید که هنر مجسمه سازی بعد از انقلاب رشد چشم گیری داشته است؟
بله این نکته را میتوان به وضوح در میادین، پارکها و سراسر شهرستانهای کشورمان مشاهده کرد. ما قبل از انقلاب شاهد این فراگیری نبودیم.
- البته به نظر میرسد این تفکر خاص مقولات مذهبی به بحث مجسمه در اسلام به نوعی باعث یک سری موانعی بر سر راه رشد این رشته گذاشته باشد؟
اگر این مسیر به نوعی جهت دار و دارای موانع بسیار است برگرفته از این تفکرات نیست چرا که باید به دنبال چیز دیگری بود که یکی از این موارد مدیریت غلط هنری و اجرائی است که هرکس براساس دستورالعمل خودش مسیری را میپیماید.
- شما چگونه میبینید؟
من به این عرصه آرمانی نگاه میکنم. یعنی این جنبه از نگاه هنریمان را از امام خمینی (ره) وام گرفتهایم. ایشان در مانیفست هنریشان اشارهای به کاربردهای هنر دارند که اصلاً هنر برای چیست و کارآئی آن چگونه است. اینکه هنر صرف برای هنر باشد یک نگاه غلط است چرا که هرکسی میبایست حرفش را برای خودش بزند.
- ما طی شش ماهه دوم سال 1390 شاهد برگزاری جشنوارههای زیادی در عرصه هنری و تجسمی بودهایم که به نوعی به گفته مسئولین گل سر سبد آنها جشنواره هنری ایران 1404 بود. میخواستم بدانم که . . .
کدام گل سر سبد. این گل پرپر هم نبود. این افراد با برگزاری این جشنواره به چه موفقیتی دست پیدا کردند. اصلاً این جشنواره بیانگر چه هدفی بود؟ این جشنواره هیچ ربطی به سند چشم انداز نداشت.
- به هر حال یک جشنواره جهت دار بود؟
جهت جشنواره به کدام سمت بود. به سمت هزینه کردن بیت المال برای رسیدن به هیچ؟ به نظرم اصلاً هنرمندان خودشان هم نمیدانستند که در این جشنواره باید چه نوع کاری ارائه کنند. مثلاً اگر گفته شد که برای بیداری اسلامی اثر خلق کنید آیا کشیدن یک درخت شامل این خلق اثر هنری در رابطه با بیداری اسلامی میشود؟ کار باید به گونهای باشد که مطلب را برساند. در کدامیک از مجسمههای خلق شده این چشم انداز دیده شده بود.
- اکثر آثار هنری به خصوص در عرصه هنر مجسمه سازی کاملاً سفارشی بوده است.
خوب این موضوع که بدتر شد. نگاه کنید در بحث جشنوارهها تا به حال که اینگونه بوده است که سفرهای پهن میشود و هزینهای باید صرف شود بدون اینکه هدف کاملاً شناسائی و اجرا شود. به یاد دارم در زمان جناب آقای زم گروهی قصد داشتند جشنوارهای با موضوعیت جوان برگزار کنند. استادی در این میان معتقد بود باید کاری کرد که پول بیشتر به این سمت حرکت کند!! این نشان میدهد که اثر ماندگار و مؤثر بر ذهن جوانان که جشنواره هم برای این افراد در نظر گرفته شده است معنی خاصی ندارد اصل مطلب بازگشت سرمایه به صورت چند برابر آن است. خوب این جشنواره برگزار میشود چه چیزی عاید مخاطب و جوانان خواهد شد. دانشجوی سردرگم امروزی چه چیزی از آن متوجه خواهد شد. باز هم به یاد دارم در بحث سفارشی کار کردن در یک جشنوارهای دوستان قصد سفارش دادن آثار را داشتند وقتی ما متوجه شدیم که اسامی برخی از هنرمندان در این سفارشات وجود ندارد از قبول سفارش باز زدیم. چرا که معتقدیم چرا باید در مقولات هنری تا این اندازه تبعیض قائل شوند. چرا باید اگر مدیری از شخصی خوشش نمیآید هنرمند نزد مدیر هنرش را از دست بدهد آیا برقراری عدالت به این معنی است؟ دهها جشنواره میتوان برای این نوع برخوردها به عنوان سند نام برد که همین جشنواره 1404 یا جشنواره عاشورائی از نمونههای بارز آن هستند.
- بحث سفارش اثر به هنرمندان چینی هم که بازار گرمی دارد؟
در آن بخش هم بحث پول و دلالی غوغا میکند سفری به استان همدان داشتیم که متوجه شدیم رئیس مرکز موزه شهدای استان همدان افتخار میکند که نقاشی شهدای ما توسط گروهی از بهترین هنرمندان کرهای در حال انجام است. آثاری که قرار است جاودانه شوند در موزه نگهداری و نسلهای بعدی از این آثار شناخت و بینش بگیرند. از طرفی آیا این هنرمندان در سنگرهای ما بودهاند؟ آیا صدای خمپاره را از نزدیک گوش دادند؟ چه نوع تجربهای در این زمینه دارند؟
- برخی از مدیران دلیل این حرکت را خلأ هنرمندان توانمند و بالا بودن هزینه و دستمزد هنرمندان عنوان میکنند؟
اصلاً اینگونه نیست بهترین هنرمندان با سطح پایینترین دستمزدها در انتظار سفارش کار بسیاری از مدیران هستند همکاران بنده هنوز از غم معیشت در سطح اجتماع دچار سرخوردگی شدهاند آنوقت این هنرمندان چینی و کرهای هستند که در این میان جیبهایشان را پر میکنند که البته اگر در این میان بحث دلالی را فاکتور بگیریم.
- مهمترین راه کار از نظر شما چیست؟
به گفته امام بزرگترین راهکار برخورد با نفس است. اگر صادقانه از یکدیگر انتقاد کنیم و این انتقاد را بپذیریم و برای رفع آن تلاش کنیم به نظرم مشکل بسیاری از ما در این عرصه حل خواهد شد اما هنوز بعد از گذشت چند سال از مدیریت جناب مومنی هنوز نتوانستیم یک دقیقه با ایشان صحبت کنیم چرا که احساس میکنیم ایشان بسیاری از انتقادات را برنمیتابند. چرا که ایشان قبل از سمت مدیریت حوزه هنری فردی با روحیات خاصتر و روشنتری بودند.
منبع:http://old.ido.ir/ سایت رسمی سازمان تبلیغات اسلامی
هوالمعز 159
در بخش پوستر ، هیئت داوران جشنواره، هیچ اثری را شایسته کسب رتبه اول ندانست!اما رتبه دوم این بخش به خانه طراحان انقلاب اسلامی با هدای جایزه ۵میلیون تومانی و رتبه سوم نیز به محمد افشار با اهدای جایزه نقدی ۲میلیون تومانی اختصاص یافت. البته در این بخش ۸ اثر به نام های: حامد محمودی، حسین صمد زاده، میعادهاشمی، صادق کمیلی نژاد، علیرضا حصارکی، عبدالمهدی آگاه منش، حسین یوزباشی، محمد براتی می باشند که از سوی هیئت داوران شایسته تقدیر شناخته شدند که به هر کدام از آنها، هدیه نقدی یک میلیون تومانی اهدا شد.
هوالمعز::159
هوالمعز 159
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، اثر هنری «خط شکن» حاصل بیش از یکسال تلاش گروهی از هنرمندان است که با حمایت موسسه فرهنگی هنری سلوک افلاکیان مراحل تولید را پشت سر گذاشته که در آینده نزدیک منتشر و روانه بازار کتاب میشود.
ناصر سیفی نویسنده و هنرمند پیشکسوت هنر انقلاب، در فرآیند تولید این اثر هنری، مسئولیت تحقیق و نگارش داستان را به عهده داشته. سیفی در عرصه هنرهای تجسمی و ادبیات حضوری فعال داشته و پیش از این، تجربه نگارش آثار کوتاه داستانی و نیز برپایی چندین نمایشگاه انفرادی نقاشی و حضور در جشنوارهها و نمایشگاه‌های بین‌المللی را در کارنامه خود دارد.
سید حمید شریفی آلهاشم هنرمند پیشکسوت انقلاب هم مدیریت هنری این اثر را عهده دار بوده است. شریفی ال هاشم، استاد دانشگاه و از گرافیست‌های پیشکسوت ایران است که در طول بیش از سه دهه فعالیت در عرصه فرهنگ و هنر، مسئولیت‌های متعددی از جمله مدیریت هنری نشریات و موسسات انتشاراتی از جمله مجموعه مجلات رشد، موسسه کیهان، انتشارات وزارت آموزش و پرورش و نیز مدیریت هنری جشنواره فیلم فجر، مدیریت مرکز گرافیک کانون پرورش فکری، قائم مقام مرکز هنرهای تجسمی و حضور در جشنوارهها و بینال‌های ملی و بین‌المللی در کسوت دبیر، عضو هیئت داوران و عضو شورای سیاست گذاری را در کارنامه دارد.
تصویرسازی این کتاب با حضور سه هنرمند جوان کشورمان، انجام شده است. بخش نخست داستان که به دوران کودکی، نوجوانی و جوانی شهید برونسی اختصاص دارد، توسط میثم برزا طراحی و اجرا شده است. برزا کارشناس رشته نقاشی و از تصویرگران فعال در حوزه کمیک استریپ است که پیش از این در مجموعه کمیک «خط اول» مشارکت داشته است. برزا برای تصویرسازی داستان عملیات «حمله به اچ-3» جوایز متعددی را از آن خود کرده است.
بخش دوم داستان که به دوران میانسالی و مبارزات انقلابی شهید برونسی اختصاص یافته، توسط حسین یوزباشی تصویرسازی شده است. یوزباشی کارشناس رشته ارتباط تصویری و از فعالان حوزه طراحی گرافیک و تصویرسازی است که سوابق متعددی در فعالیت‌های هنری یک دهه اخیر داشته و جوایز متعددی را نیز کسب کرده است.
یوزباشی پیش از این در طراحی کمیک استریپ‌های انقلاب، بیداری اسلامی و فرهنگ شهروندی فعالیت داشته است و در این پروژه علاوه بر حضور دربخش تصویرسازی، مدیریت تولید پروژه را نیز عهده دار بوده است.
بخش سوم داستان نیز که به دوران پس از انقلاب تا شهادت شهید برونسی می پردازد، توسط حسن روح الامینی تصویرسازی شده. روح الامینی کارشناس رشته نقاشی و از فعالان حوزه تصویرسازی است که پیش از این فعالیت‌های متعدد و متنوعی در حوزه تصویرسازی با مضامین ارزشی را داشته است. روح الامینی نیز جوایز متعددی در عرصه تجسمی و در شاخه‌های نقاشی و تصویرسازی بدست آورده که از جمله آنها می توان به جایزه تصویرسازی کتاب کودک و نوجوان برای مشارکت در طراحی کتاب کمیک استریپ «خط اول» اشاره کرد.
«خط شکن» به عنوان یک تجربه جدید در حوزه انتشار کتاب‌های دفاع مقدس محسوب میشود که در آن یک داستان واحد توسط یک گروه به تصویر کشیده شده است. همچنین «خط شکن» را میتوان اولین کتاب کمیک استریپ مبتنی بر داستان‌های واقعی دفاع مقدس نامید.
موسسه سلوک افلاکیان پیش از این کتاب «خط اول» را نیز منتشر کرده بود که علاوه بر تجدید چاپ در چند نوبت، به عنوان کتاب سال دفاع مقدس نیز برگزیده شد.
http://www.tasnimnews.com/Home/Single/153239
هوالمعز::159
حیاتی: بسم الله الرحمن الرحیم، خب تحلیل آثار دوستمان آقای یوزباشی را شروع میکنیم ابتدا از جناب آقای سیفی می‌خواهم که ابتدا با یک مقدمه وارد بحث بشوند، انشاءالله بحث را ادامه می‌دهیم.
سیفی: سلام عرض میکنم خدمت حضار محترم، و خوشحالم از اینکه اینجا هستم و در مورد فعالیت‌های دوست عزیزی که در این زمینه تلاش جدی دارند و من از اینکه به آشنایی یا همکاری با این دوست فکر میکنم واقعاً، دلیل اینکه اینجا هستم خدمت دوستان، نگاه پویا و جدیای است که ایشان دارند. من ابتدا دو سه بیت غزل اینجا شروع میکنم که بی‌مناسبت هم نیست.
کرده‌ای گل در دل هستی مدار خویش را
عضو بی نان و غریبی روزگار خویش را
روح تبعید از کدامین صورت و سیاره‌ای
اضطرابی دور میگردی قرار خویش را
این به نوعی اشاره به وضعیت انسان معاصر در جهان دارد بعد برسیم یک بحث کلی دربارهی بیداری و مقاومت بکنیم که این مفهوم از خود طبیعت اخذ شده، مقاومت و پایداری در مواجهه با پدیده‌های طبیعی و غیرطبیعی. انسان در ساحت اسطوره‌ها زندگی میکند. همهی ادیان یا همهی آیین‌ها، آیین‌های متنوع و متعدد الگوها و معیارهایی برای ادامهی حیاتشان دارند، دیدگاه من، من نمی‌خواهم از منظر مذهب وارد شوم، سعی میکنم به صورت کلی یک مقدمهی کوتاهی بگویم و وارد بحث اصلی که آثار پوسترهای آقای حسین یوز باشی هست شوم. اسطوره‌ها یا به تعبیری استارها و ستاره‌ها، پدیده‌هایی هستند که افراد یا گروه‌ها یا قبایلی را تحت پوشش خودشان قرار می‌دهند و انسان، نیازمندِ تحت پوشش قرار گرفتن پدیده‌هایی هست و پدیدهی اصلی، پدیدهی علم هست ، پدیدهی نور و روشنایی هست، من سعی میکنم مقطع به مقطع حرفم را خلاصه‌تر بکنم. ترس و علم در واقع با انسان آمیخته است. علم و معرفت نسبت به پدیده‌ها، ترس از ناشناخته‌ها. ترس عکس‌العمل‌هایی را در انسان وامی‌دارد و علم هم عکس‌العمل‌هایی را، ترس برای از دست دادن پدیده‌ها منجر میشود که آدم بیشتر طلب کند، بیشتر حمله بکند، طمع بیاندازد، درگیری راه بیاندازد، علم باعث میشود که آدم شناخت بیشتری پیدا کند و از پدیده‌ها درست استفاده بکند.
گرافیک یا صنعت گرافیک یا هنر گرافیک و به خصوص پوسترسازی از ابزاری هست که جهان صنعتی به آن دست پیدا کرد و برای القای مفاهیمیکه داشت یا پدیده‌هایی که درش طمع کرده بود یا برنامه‌ریزی کرده بود از آنها استفاده کرد و خوب هم استفاده کرد. این هدف‌گذاری خیلی موفق هم بود توفیقات زیادی هم پیدا کرد تا به جوامع دیگر هم رسید، یعنی جوامع دیگر هم ازش بهره‌مند شدند. یک بحث خیلی مفصل و طولانی هست که جای آن اینجا نیست. برسیم به روزگار خودمان و بحث بعد از انقلاب اسلامی و این دههی اخیر و این کارهایی که دوستان رویت کردند و دیدند، در این سرزمین هم گروه‌های مختلف هنری و افراد مختلفی از این قابلیت استفاده میکنند از تأثیر و تأثری که گرافیک دارد و پوستر دارد و یکی از این دوستان حسین یوزباشی هست که ما کارهایشان را و قسمتی از آنها را اینجا دیدیم. من مقدمهی خیلی مختصر و کلی و سعی هم کردم خیلی فشرده و مقطع اینجا عرض کردم، دوستان دیگر هم صحبت کنند، من در ادامه اگر لازم باشد به مطالبم ادامه میدهم.
شیخ رضایی: به نام خدا، خیلی خوشوقتم که بعد از سال‌ها دوستی با آقای یوزباشی، خلاصه بعد از چند سال دوستان حلقه هنر سبب خیر شدند که ایشان را از اینجا ببینیم. چون دیگر کم توفیق دیدار حاصل شده بود. راجع به کار آقای یوزباشی فارغ از آن بحث رفاقت‌ها و مرام‌نامه‌های امضا شده و نانوشته که با ایشان داشتیم خب خیلی فعالیت‌ها را داشتیم، و فارغ از اینکه سابقهی رفاقت و دوستی و همکاری و همراهی با ایشان دارم، خب قاعدتاً از همان اول هم به عنوان یک طراح و همکار و هممسیر به خودش و کارهایش نگاه می‌کردم و قاعدتاً با همان نگاه انسان‌محوری که به آثار هنرمندان دیگر داشتم به کار آقای یوزباشی هم همان نگاه را داشتم و با ایامی که با هم توفیق بود در خدمتشان باشیم یک بخشی از پروسه تولید آثار را خب با هم و در یک فضای فکری مشخص و یک فضای مشترکی جلو می‌بردیم، حالا من از مقدمه رایج می‌خواهم دور شوم و چند بحث کلی را مطرح کنم، خیلی در فضای گرافیک دهه‌های اخیر نسبتاً جایش خالی بود و اینکه حالا دغدغه و یا مثلاً دلگویهای، ولی خب یک بحث‌هایی هست که در خیلی از فضاهای هنری چه نمایشگاهها، جشنوارهها، فعالیت‌های مناسبتی و ... مطرح نمیشود و تا یک حدی هم متأسفانه موضوعات دچار شعارزدگی هستند چون موضوعاتی است که در راستای فعالیت‌های فکری نظام قرار می‌گیرد، خیلی وقت‌ها ارزش هنری این‌ها در فضای تبلیغات رسانه‌ای کلیشه‌وار شیوهی صدا و سیما و ریتمیک و بدون اوج و فرود گم میشود. خیلی از فعالیت‌های هنری این دوستان، و فرض مثلاً یک دوست طراحی خیلی تلاش میکند که تصویرهای خیلی مناسبی را ابداع میکند و در بحث گرافیک داریم صحبت میکنیم، قاعدتاً در خیلی از رشته‌های دیگر هم این قابل بررسی است، در تصویرسازی و رشته‌هایی مثل سینما یا رشته‌های دیگر...خیلی بحثی رویش نداریم. ولی در فضای گرافیک نگاه مدیران و مسئول‌ها به بحث گرافیکِ فرهنگی و گرافیکِ اعتقادی یا حتی گرافیکِ سیاسی یک مقدار حالت شعاری دارد یعنی با همان نگاهی که مثلاً به فرض پیام نوروزی رهبر توسط همهی ارگان‌ها کار میشود با تیراژ بالا و کیفیت پایین، نگاهشان به تمام فعالیت‌های موضوعی دیگر هم در طول سال همین است. بر فرض مثلاً موضوعیت خود کشورهای همسایه‌مان، شرایط جغرافیایی اقلیمی، فضای رسانه‌ای منتهی به جنگ مثلاً به فرض در همین مثال سوریه. این‌ها همه گم میشود در آن فضای شعارزدهی ارگان‌های فرهنگی که یک سری مسئولین برای خودشان ترسیم میکنند، و عمده‌ی فعالیت مسئولین هم بر اساس واقعاً خرج ردیف بودجه‌هاست نه بحث کیفی و ماندگاری، حتی زمانبر. یعنی حالتی صورت بگیرد که ما برداشتش را ده سال دیگر داشته باشیم، نتیجه‌اش را ده سال یا پانزده سال دیگر در نسل جدید طراح‌ها، هنرجوها ، هنرمندها ... اصلاً حالا بحث اصلی خود مخاطب مردم جامعه هستند، این نگاه بلندمدت متأسفانه نیست و خیلی خب قاعدتاً بحث گرافیک که طراح‌ها برایشان قاعدتاً مخاطب خیلی اصل است و زمان خلق اثر هم خیلی محدود است به نسبت که ما در کشورمان هر جا حالا دوستان کار میکنند با این مواجه‌اند. چون نگاه آن مدیر یا سفارشدهندهی یک کار، خیلی کم زمانی تصور میشود و خودشان توقع آن‌چنانی از آن پروژه ندرند و معمولا از طراح‌ها آثار آن‌چنانی به اصطلاح خلق نمیشود. ولی خب چیز عمده‌ای که پیش میآید این است که دوستانی هستند مثل آقای یوزباشی که این دغدغه را خودشان در خودشان پدید آوردند و روی این دغدغه کار کردند و این دغدغه را پیش بردند به فرض حالا ما در گرافیک معاصر یک بحثی داریم با موضوعیت کلی "سلف پوستر" که طراحی خودش به خودش سفارش دهد. گرافیک این دو دههی اخیر یک نگاه متأسفانه مسموم رایج شد که میگفتند که طراح گرافیک نمی‌تواند مؤلف باشد الزاماً باید یک سفارش‌دهنده‌ای از بیرون ، حالا از نهاد فرهنگی، نهاد سیاسی، یا هر ارگانی مثلاً حتی مجموعه‌های غیرفرهنگی حتی، نیاز به یک سفارش دهندهی خارج از فضای مرزهای ذهنی خود طراح هست این نگاه هم تا جایی پیش رفت که گرافیک واقعاً به یک ابزار خیلی نازل تبدیل شد در این دهه‌های اخیر تا جایی که مثلاً در تبلیغ‌هایی که بحث جذب هنرمندها برای رشتهی گرافیک هست در تلویزیون می‌آیند میگویند دیپلم ردی‌ها!، بدبخت‌ها!، بیچاره‌ها!، مثلاً رشتهی گرافیک تحصیل کنید مدرکش را بگیرید، حالا فارغ از این بحثی که به آموزش عالی ربط دارد و بر می‌گردد می‌خواهم بگویم خود طراح‌ها ، یعنی این فکر تزریق شد در جامعهی دانشگاهی کشور که یک هنرمند خودش نمی‌تواند مؤلف باشد، خودش نمی‌تواند سفارش موضوعی را که دغدغه‌اش را دارد بدهد. ولی خب دوستانی بودند که مثلاً آقای یوزباشی واقعاً تلاش کردند در موضوعاتی که برایشان حائز ارزش بود وقت گذاشتند و طرح‌هایی را در تناسب زمان و بازوی اجراییشان تولید کردند ، من حالا چند تا خیلی سرتان را درد نمی‌آورم بحث‌هایی که در این سالهای اخیر مطرح بود را خیلی تیتروار از کنارش رد میشود که عدالت تقسیم شود بین اساتید گرامی.
یکی خود بحث استفاده طراح‌ها از نمادهای آشنا بود، چیزی است که الان عرف است و به اصطلاح خود من می‌گویم پوسترهای آبگوشتی، مثلاً به فرض موضوعی داریم برای روز قدس یا فلسطین میگویند خب فلسطین میشود سنگ و پرچم و قدس، اسرائیل هم که ستارهی داوود و سیم خاردار، این دو را با هم تلفیق کنیم و یک عکس بچه هم بیندازیم تنگش ، خب پوستر آماده است! و آن مدیر هم چون در سطح تصور و تفکر خودش می‌بیند طرح را می‌پسندد و کلی طراح شاد میشود و شما را به خیر و ما را به سلامت. چیزی که ما در این ورطه می‌افتیم همین فضایی میشود که روز قدس در خیابان‌ها که می‌رویم میلیون‌ها متر مربع طرح‌های بی خودی بدون هیچ دیزاینی با نوشته‌های خیلی ساده مرگ بر اسرائیل و مرگ بر آمریکا که هیچ زوری ندارد و هیچ ضربی ندارد، فضای گرافیک معاصر و فضای تبلیغات هیچ تغییری، هیچ تلنگری و هیچ فوتی به آنها نمیکند و کارگرهای بدبخت شهرداری مجبور می‌شوند جور بی‌هنری آن مدیر و آن طراح را بکشند. ولی خب بعضی دوستان هستند که مثل آقای یوزباشی، حالا من از دید رفاقتی نگاه نمی‌کنم به این ماجرا و سعی ایشان بر این بوده که از همان نشانه‌های آشنا ، آشنازدایی کنند، مثلاً فکر کنند با همان نماد و سمبل آشنا برای مخاطب‌های داخل و یا حتی مخاطب‌های خارجی چه کار کنند که یک موضوع جدیدتری، با یک مفهوم جدید تری با یک فرم زیباتری را ارائه دهند، که خب می‌گویم این به واسطهی خود نگاه بی‌کیفیت فضای دانشگاهی کشور، فضای فرهنگی کشور این هم سایه‌اش روی طراح‌ها افتاده که خیلی کارهای باکیفیتی ارائه نمی‌دهند. یک بحثی که باز به نظرم بد نبود در این جا مطرح شود تنوع تکنیک اجرایی است، بعضی از طراحان ترجیح می‌دهند که خیلی به زحمت نیاندازند خودشان را و از فسفرهای موجود در بخش فوقانی بدنشان استفاده نکنند ولی خب بعضی طراحان هم گریبان چاک میکنند و سعی میکنند که تصویرهایی را ابداع کنند و یک زحمت‌هایی را به دوش خودشان بیاندازند از لحاظ تکنیکهای اجرایی، حالا تکنیکهایی که مرسوم هست و یا حتی غیرمرسوم هست، فتو مونتاژها، تصویرسازی‌ها حالا بیان کاریکاتوری و خیلی شیوه‌های دیگر که خیلی از طراحان مغفول‌اند از آنها. باز یک بحث عمده‌ای که می‌گویم حالا من تیتروار می‌گویم شاخصه‌هایی که در کار آقای یوزباشی هست، این‌ها و دوستان دیگر طراح چه همنسلهای ما، چه آنهایی که حتی استاد ما هستند جا دارد که یک بازنگری به نوع نگاهشان به بحث گرافیک انجام بدهند. یکی بحث استفاده از رنگ هست، در سالهای اخیر تا جایی که من اطلاع دارم و این قطعا توهم توطئه نیست اینکه عرض میکنم خدمتتان به واسطهی خیلی از مجموعه‌های فرهنگی خارج از کشور این فضای فکری مسموم به گرافیک کشور تزریق شد که رنگ تا جایی که میشود باید از آثار گرافیکی شهر تهران حذف شود حالا می‌گویم شهر تهران قطعا فضای بازهی کل کشور این بحث صادق هست، قاعدتا بیشترین مخاطب دانشجو و حالا میتوانیم بگوییم به سمت منورالفکری در تهران جمع شده اند، تلاش خیلی جدی که باز بگویم توهم توطئه نیست از سمت ایادی استکبار بود که بحث رنگ و رنگی بودن و نشاط بصری طرح‌های گرافیکی تا حد امکان در فضای شهر تهران حذف شود، و ناخواسته طرحها به سمتی رود که ما هر مضمونی حتی جشنوارهها و مناسبتهای ملی حتی مناسبتهای مذهبی، که رنگ باید در اینگونه آثار گرافیکی خیلی بارز باشد از آنها کاسته شود، ادامه بدهم؟
حیاتی: از آنجایی که ما در حلقه هنر دیر به دیر به یک رشته میرسیم مثلا یک کار پوستر میبینم بعد میرود تا دو سه ماه بعدش، دقت شده دوستانی که به صورت کارشناس می‌آیند معمولا تمام مشکلاتی که در زمینهی گرافیک هست را میخواهند بررسی کنند ولی کار اصلی ما در این جلسه نقد آثار است. اگر این نکات را صلاح می‌دانید در حین کارها گفته شود، مثلا راجع به رنگ صحبت میکنید کارهایی که خیلی رنگهای مختلف دارند، یعنی روی تک تک پوسترها صحبت کنیم و کنارش این حاشیه را بزنیم، دوستان هم کمتر خسته می‌شوند، حالا برای اینکه شروع کنیم من می‌خواهم همینطور که پوسترها هستند واقعا روی هر یک از کارها، چون نمیدانم و فکر نمی‌کنم که مخاطب لحظهای که آقای یوزباشی ارائه آثار میدادند کامل توانسته باشد کارها را ببینند یا بخوانند، دانه دانه با هم می‌رویم و حالا اگر نکتهای بود جناب سیفی و آقای شیخ رضایی نکاتی را بفرمایین. من هم علت اصلیای که اینجا هستم چون یک آدم خیلی پرسشگری هستم اینجا هستم!. فقط چند سوال کلیدی من هم اگر بشود اینجا حل شود.
با این سوال شروع میکنم و می‌رویم سراغ پوسترها، ما در پوسترهای آقای یوزباشی این نکته را از زبان خودتان شنیدیم که در زمانهای مختلف برای مناسبتهای مختلف طراحی شده یعنی یک مجموعه برای یک موضوع خاص نیست. یک تم بیداری داریم در همه ولی زمانهایش خیلی با هم پس و پیش هست، درست فهمیدم؟ تقریبا درست فهمیدم!
یوزباشی: منتهی میشود به یک وحدتی
حیاتی: بله یک وحدت موضوعی داریم، می‌خواهم..
یوزباشی: اینکه یک ماهه پنجاه پوستر طراحی شده باشد، نه اینطور نیست.
حیاتی: هم این است و هم یک موضوعی که خیلی مطرح هست زمینهی ارائهی پوستر است. حالا چه به لحاظ قالب مثلا در گذشته پوسترها را چاپ می‌کردند 100 در 70 و روی دیوارهای شهر میزدند، الان خیلی کم هست، بعید میدانم یک کدام از این، شاید یکی دوتا شده باشد ولی معمولا میرود و نمایشگاه یا میرود در فضای وب و یا اگر خیلی خیلی خوششانس باشد بیلبورد میشود که حالا خود تفاوت پوستر 50 در 70 و بیلبورد جای بحث دارد. این را هم اگر صلاح می‌دانید یک توضیحی بفرمایید باز سوال هست میپرسیم انشاءالله. این اثر به صورت مشخص.
یوزباشی: راجع به این اثر که اسلایدشو میشد عرض کردم یک اثر از یک مجموعه هست با عنوان "ما برای آزادی و دموکراسی میآییم"، یعنی عنوان اصلی کارها که در پوسترهایم لیاوت شده است این است "ما برای آزادی و دموکراسی میآییم" و به نوعی حالا یک نگاه بر مبنای طنز یا بر مبنای نگاه به تناقضهای این شعار در این مجموعه پوسترها شکل گرفته. حالا این یک اثر هست از یک مجموعه حالا با تعبیری که دوستمان آقای شیخ رضایی به کار بردند با نمادهای آشنا ولی با کارکردهای جدید و با برخوردهای جدید با آن نمادهای آشنا. راجع به این اثر مختصر این را میتوانم بگویم.
سیفی: راجع به این کار باید صحبت بکینم؟ یا من چند ویژگی کارها چون در قسمت اول صحبتم یک مطالب کلی گفتم و چند مطلب هم خیلی سریع می‌گویم و رد میشوم که وقت جلسه هم به اصطلاح کفاف بدهد. تلاش در جهت مستقل بودن نگاه و جستجوها. اینکه آقای یوزباشی در حالی که دارد تلاش میکند در این مسیر حداقل فکر میکنم، 12 ، 13 سالی تجربه دارد. نکتهی مهم برای من اینکه که ایشان سعی کرده با نگاه به همین مجموعه‌ی مختصر که 8 یا 10 پوستر هست میشود این را ردیابی کرد و راجع به آن صحبت کرد. جو زدهگی، اسم زدهگی، شیوه زدهگی، شهرت زدهگی از عوارض مانع این مسیر هست. یعنی دانشجوها یا افرادی که کار خوبی هم که میکنند به خاطر اینکه استقبال نمیشود یا چون فلان شخص یا فلان جریان حاکم هستش یا شهرت دارد زوذ کشیده می‌شوند به آن سمت. آقای یوزباشی سعی کرده از این عوارض خودش را نگه دارد و مستقل فکر کند و در تکنیک هم حتی این استقلال تکنیکی را هم سعی کرده حفظ کند. اینکه من می‌گویم به معنای تام و تمام به قول معروف تمام موفقیت ایشان نیست،کما اینکه ما بخواهیم کارهایشان را نقد کنیم ایراد و معایبی را هم میشود نقد جدی کرد و ایرادها را هم گرفت. اما چون این ویژگی یا این ویژگیهایی که بنده اسم میبرم و چند مورد هست وجهش غالبتر است و نمود بیشتری دارد من بیشتر به این مطالب پرداختم. استفاده از تکنیک و ابزارها در جهت بیان موضوعی که مد نظر دارد، ببینید ایشان که موضوع را پیدا میکند تکنیکزده نیست، عینی شلوغ نمیکند، حتی در همین کار میشود این را مثال زد. یکی از مشکلات جامعهی هنری ما دارد چه در نقاشی، چه در پوستر یا تصویرسازی، و خصوصا در خود پوستر، که پوستر فرستنده است دیگر، یعنی یک چیزی را پست میکند، مضمون یا پیامیرا قرار است بفرستد برای فرد یا مخاطب. پس اینجا یک گیرنده هست و یک پیام. اینکه فرستنده زمانی میتواند پیامش را ابلاغ کند که این پیام به بلوغ رسیده باشد، بفهمد که چه میخواهد بگوید و به موجزترین وسادهترین شکل بیان کند.بسنده نکردن به قابلیت‌ها و امکاناتی که دارد و این از ویژگیهای دیگر است این هم از ویژگیهای دیگر است. که این مورد ویژگی اصلی ایشان در مسیر فعالیت هنری برای تاثیر درست و عمیقتر گذاشتن است. یعنی ایشان به قابلیتهایی که دارد و امکاناتی که گرافیک و پوستر سازی دارد بسنده نمیکند، فکری که دارد فکر نمیکند آخر فکر است یا بهترین فکر است. خیلی از کارهای ایشان میرود به سمت پویایی یا به تعبیر ایشان یک کاری از یک مجموعه... . ایشان در جهت کامل کردن آن فکر دارد به اصطلاح دارد حرف میزند، یک قسمتی از یک پروژهای است که پوسترش را ما اینجا میبینیم.
حیاتی: اینجا لابهلای صحبتهای شما، اولا من بگویم من خیلی خوشوقتم در میان این سه بزرگوار نشستم، انصافا آقای یوزباشی هم، آقای شیخ‌رضایی جزء افرادی هستند که من شخصا هم به لحاظ محتوایی هم به لحاظ تکنینکی خیلی چیزها یاد گرفتم، جناب سیفی را افتخار آشنایی نداشتم فقط دورادور بوده، این را می‌گویم که از این به بعد اگر صحبتی میکنم که کمیجسارت شد بنده را ببخشید یعنی چون می‌خواهم بحث برای دوستانی که در جلسه هستند مفید تر باشد. الان لابهلای صحبت شما جناب سیفی یک مطلبی بیان شد که خیلی صحبت این روزهای گرافیک ما هم هست. ضمن اینکه بالاخره اصالت و مشروعیت یک اثر گرافیکی و خوب و بد بودن آن با چه چیزی شناخته میشود؟ اگر یک اثر، پیام در حقیقت فرستندهاش را درست منتقل کرده باشد اثر خوبیست؟ یا اگر به لحاظ تکنیکی و نوآوری یک کاری کرده باشد که بهبه و چهچه را به لحاظ زیباییشناسی در خودش داشته باشد؟
سیفی: باید عرض کنم این مشکل، مشکل اصلی جامعهی هنری است. ببینید اوج هنر در سادهگی است، این را خیلی مختصر بگویم. من اول هم که شروع کردم سعی کردم فشرده یک مطالبی را بگویم الان باز دوباره دارم خیلی مسلسلوار مطالب را می‌گویم که رعایت وقت را کرده باشم، مشکل اصلی جامعهی هنری ما این است که به خاطر اینکه ذات هنر در سادهگی است خیلی مشکل ایجاد میشود برایش. یعنی سادهسازی، ساده کردنِ حتی مفهوم، چون اگر یادتان باشد در آن اوایل انقلاب آرم میخواست و میگفت می‌خواهم مسجد و مسلسل و پرچم و لشگر و.. باشد یعنی یک فیلم سینمایی را میخواست در آرم جا دهد این رفته رفته رفت به سمت سادهگی، متوجه شدیم که آرم یا نشانه نمایندهی یک جریان فکری یا یک نهاد است، نمایندهی یک اندیشه ایست که در آن نهاد هست. حالا این نهاد چه نظامیباشد چه فرهنگی. متوجه شدیم که خیلی باید سادهسازی کنیم و آن مفهوم یا آن تیک یا آن خط یا آن دو المان سادهای که هستند به نوعی آن حال و هوا را برسانند، خود این باعث شده که خیلیها سهل انگارانه بیایند وسط و مثلا شعر میگوید طرف بعد میگویند زبان حال خود من است و من ساده کار میکنم! یا یک نفر پوستر کار میکند و خیلی ساده با کلاژ چند موضوع یا پرسوناژ کار را ارائه میدهد. مطلبی که آقای شیخ رضایی گفتند، حالا زمان خیلی اجازه نمیدهد ولی خیلی کلی می‌گویم که 25، 30 سالی است که نظام آموزشی ما به شیوهی قبل از انقلاب جلو میرود. این پیامد به اصطلاح قابل تاملی است، ما نظام آموزشی خودمان دچار مسئله است. بحث فرهنگ و هنر را عرض میکنم، این تا تعریف نشود که آموزش ما چگونه باید باشد، دانشجوی ما چه چیزهایی را باید یاد بگیرد و برای چه، اگر ما مشخص نکنیم که الف تا ی مان کجاست، حالا الف تا چهار حرف، تا این را مشخص نکنیم سیستم آموزشی ما کجاست، این مسائل هم هست. برای همین یک کاری که خیلی عالیست، یک پوستر که خیلی خوب است یک جایی قضاوت میشود و کنارش میگذارند و اخراج میشود و جای دیگری جایزهی خیلی خوبی می‌گیرد. یک کاری که ضعیف است یک جایی رد شده و جای دیگری جایزه می‌گیرد. من نمی‌خواهم بگویم که خیلی درهم و برهم است و تشخیص داده نمیشود، نه، من می‌خواهم بگویم که این جریان مثل جریانهای موازی فرهنگی که این یک فعالیتی میکند و نهاد دیگری هم دقیقا همین فعالیت را میکند. کی را اشاره کرد ایشان، آن شعارهایی که چاپ میشود با تیراژ زیاد، این‌ها باعث میشود که موازی حرکت کردن و نبودن نقد درست در این عرصه. ما در این عرصه تحملمان هم کم است، یعنی به دانشجو یک جوری یاد می‌دهند که اگر از کارت ایراد گرفتند طرف یا بی سواد است یا مغرض. این هم هست متاسفانه. اما افرادی که کارشان را به عنوان اینکه این بچهی من است و باید برود در جامعه و از خودش دفاع کند من هی دستش را نگیرم و خودم را کنارش الصاق نکم که بخواهم هی دفاع بکنم این نشان میدهد که طرف ظرفیت دارد، شعور دارد و کارش را به قول معروف در معرض نقد قرار داده است.
حیاتی: الان دو مسئله مطرح شد یکی اینکه صریح بودن در پوستر که در جلسهی نقدِ فکر میکنم خانم مرتضایی بود خود آقای یوزباشی هم حضور داشتند، پوستر را به مثابه‌ی یک فریاد میدیدند که باید خیلی زود حرفش را بزند. این از طرفی، صریح بودن و رک بودن و سادهگویی را در حقیقت به عنوان اصل یک اثر که پوستر هست نشان میدهد از طرفی هم ما در کارهای هنری کارهایی که حداقل سلیقهی بخشی از جامعه که من هم خود جزء آن بخش باشم، این است که یک کار در خودش نوعی رمز گونهگی داشته باشد که شما را درگیر کند و بعد شما به کنه اثر پی ببرید. این دو با هم تناقض ندارند؟
شیخ رضایی: من صحبتهایی که کردم قبل از این راجع به کلیت آثار بود که حالا بحث رنگ مطرح شد، برای کارهای سیاسی عرف این است ، حالا چیزی که در ذهن بعضیها هست به اشتباه البته راجع به اثر قبلی در نقدش نمیگویم، در خیلی از پوسترهای سیاسی استفاده از رنگ مشکی و قرمز و سفید به عنوان رنگهای کنار هم به عنوان تاثیر رنگی بیشتر در مخاطب استفاده میشود ولی می‌خواهم بگویم خود این در برخی از آثار که 70 درصد از آثار گرافیک معاصر را شکل میدهد خیلی لوث شده است.
دربارهی بحثی که گفتید، جهان معاصر جهان نمادهاست یعنی در سینما، در رسانه‌ها، چیزی در فضای داخلی خودمان در بعد از انقلاب هم باب بوده چیزی بوده که خیلی از حرفها را دیگر حرف نزنیم و شعارش را ندهیم و در قالب نماد یا یک تصویر و یا فرم بصری منتقل شود. دربارهی بحثی هم که گفتید خصوصیت یک پوستر خوب یک فریاد خوب است، به خود موضوع و سوژهی آثار هم برمیگردد، یک وقتی ما پوسترمان راجع به نمایشگاه آثار هنری خانمیست که گلهای چینی تولید میکند و در فلان گالری در دالغوض آباد نمایشگاه گذاشته است. می‌خواهم بگویم ذات خود پوستر خیلی محترم و موضوع هم خیلی محترم است و طراح هم زحمت میکشد برای این موضوع. می‌خواهم بگویم خود محتوا هم محتوای مشتواری ندارد. یک محتوای خیلی لطیف و نازگونهای دارد. دربارهی بحث پوسترهای سیاسی و پوسترهای اجتماعی با کارکرد تاثیرگذاری روی مخاطب عام خود محتوا کار را جلو میبرد. یعنی حتی اگر کار با یک اجرای ضعیف اجرا شود چون محتوایش مشتگونه است تا یک حدی میتواند تاثیر بگذارد. می‌خواهم بگویم به موضوع هم برمیگردد. کارهایی که آقای یوزباشی کار کرده غالب موضوعات همین سازوکار را دارد. در همین کار کاخ سفید با عنوان جهانیاش "وایت هووس"، تصویر ذهنیاش تصویر مرتفع و سفیدی که نمادی از صلح میتواند باشد ولی وقتی طراح این را روی تانک سوار میکند به عنوان یک عنصر جنگی و به اصطلاح انسانکش در وهلهی اول تاثیر بنیادین فیزیک آن را می‌گیرد و پایهاش را میگذارد پایهی تجاوز و زور و قتل عام، در وهلهی بعد"لیت"اش میکند، تضاد رنگی و نور تصویر را دستکاری میکند که یک مقدار بیان تصویر تاکید شود و میآید رنگ را از آن می‌گیرد یعنی سفیدی را می‌گیرد و کل طرح را قرمز میکند و خب قطعا وقتی رنگ موضوعی که در ذهن ما یک نماد آشناست به عنوان کاخ سفید، رنگش به تن مایهی قرمز در میآید و رنگ تعریفش مشکی میشد، بیانش قطعا بیان انتقادی است. در خود لی اوتاش هم خیلی دقت شده که همین عنوان دموکراسی کجا میتوانسته لی اوت شود، دموکراسی میرود زیر چرخهای شنی تانک، این یک نگاه لیاوت است. حالا این دانش که خود تایپ کجا قرار بگیرد، مثلا در فضای باز بالای تصویر که این یک بیان است، موضوع اصلی که دموکراسی یا بحث بشر و حقوق بشر است میآید در عرض بصری چرخ شنی تانک مطرح میشود، این خود کمک میکند. می‌خواهم بگویم این نمکها و ریزهکاریها که در خیلی از کارهای اساتید مواجه نمیشوند ابدا. نگاه ریزبینانه حتا در لیاوت. می‌خواهم بگویم خود شتابزدگی در اجرا یک بحثی است، شاید شخص من، سلیقهی شخصیام با این اجرا موافق نباشد ولی بحث همان مشت زدن است، یک پوستر با یک اجرای خیلی سادهتری میتواند مشت بزند و یک پوستر باید خیلی روی آن کار شود که جزئیات داشته باشد. میخواهید طرح‌های دیگر را هم ببینیم.
این هم بحث استفاده از نمادهای آشناست که ما در نمادهای عبور و مرورمان یک سری تصویرهایی را میبینیم البته من جسارت نکنم خود آقای یوزباشی باید توضیح بدهند. ولی خب این میآید از دانش بصری مخاطب در حد عموم مردم که با علائم راهنمایی آشنا هستند و قطعا به یک سری المانها و نمادهای سیاسی هم مثل ستارهی داوود مواجه شدهاند. عناصری مانند لوگوی سازمان یافتهی پیشرفت داده شدهی دزدان دریایی که نماد مرگ شده بیشتر. شاید من خودم ترجیح ندهم همهی عناصر با هم استفاده شود ولی طراح تا جایی که توانسته سعی کرده این پلهها را بین خودش و مخاطب طی کند که به یک جایی برسند در عناصر بصری که حرف هم دیگر را بفهمند، خیلی عناصر پرت و پلایی استفاده نکردهاند.
سیفی: همانطور که آقای شیخ‌رضایی اشاره کردند به این مطلب، استفاده از نمادها و علائمی که ما با آنها آشنایی داریم و استفادهی مجدد یا دیگر گونهای که استفاده از یک شکلی و ترکیب آن با شکل دیگری که منجر به یک شکل سومی میشود و این استفادهی بهینه، چه ما قبول داشته باشیم بپذیریم یا نه، از جهت فکری ما را مشغول میکند راجع به سادهگی هم که گفتید ما در عرصهی هنر مخصوصا پوستر ناگزیر هستیم اصلا برویم به سمت سادهگی و سادهسازی و اینکه چه اثری مثلا به عنوان یک اثر خوب پذیرفتی که مقدار زیادی به طبع مخاطب هم بر می‌گردد، طبع مخاطب ما امروز خیلی آسیب دیده مثلا اگر رسانههای ما را ببینید در این زمینه خیلی فعالیت‌های خوبی نمیکنند ، من اشاره میکنم و رد میشوم، مثلا وقتی "بگذار تا بگریم چون ابر در بهاران ، کز سنگ ناله خیزد وقت وداع یاران" سعدی مثلا یک جوری دارد حرف میزند و انگار داد حرف عادی میزند. این به نوعی رسیدن به یک سادهگی است. "گفته بودم چو بیایی غم دل با تو بگویم ، چه بگویم که غم از دل برود چون تو بیایی" و شاعرهای دیگری هم هستند که خیلی پیچیدهتر و غامضتر میگویند انگار برای شاعرها گفتهاند. اما سعدی وقتی میرسد به سادهگی رسیدن به عرصهی سهل و ممتنع است. در پوستر و گرافیک هم همینطور است ما باید به گونهای برسیم که همه فهم هستش و مفهوم هم قربانی نشود. یعنی به قول معروف عارضه سادهاندیشی گریبان خود هنرمند را نگیرد، چون این سادهاندیشی به مخاطب هم منتقل میشود. انگار مثلا مخاطب سطح فکریاش پایین است و هنرمند آمده است حرف خیلی ساده و پیش پا افتاده را، مثلا در خیلی از فیلمها ما میبینیم و میگوییم که خیلی از صحنهها اضافه است این‌ها را انگار کارگردان یا نویسنده با یک سری آدم عقبافتاده طرف است! در عرصهی پوستر خصوصا هنرمند باید خیلی حواسش به این مسائل باشد، که حرفی که میزند اولا در عین اینکه همهی حرفها شبیه به هم است وقتی ما راجع به بیداری و مقاومت حرف میزنیم نمادها و نشانه‌های مشخصی دارد نوع بیان این‌ها هم تقریبا شبیه به هم است ، حالا من هنرمند باید چه شیوهای را یا چه طور به کار ببرم که حرف هرچند شباهتی با کارهایی که در این مسیر شده ولی به هر حال یک بیان نوعی داشته باشد. اینجاست که کار دشوار میشود. یکی از دلایلی که من گفتم کارهای آقای یوزباشی این پویایی که ایشان دارند واقعا قابل احترام است. من بدون هیچ تاثری این راصمیمانه که حرف دل من است می‌گویم. تلاشی که ایشان دارند که تکراری نباشند، جو زده نباشند، اسیر نگاه و سایهی دیگران نباشند و خودشان مستقل به فکر را بپردازند، تکنیکزده نباشند، این پویایی را در مسیر کارهای ایشان پسندیدم.
مثلا در این جا استفاده از یک المان گیره است و ایجاد یک فضایی است که خب می‌دانید که باریکهی غزه در یک محاصره و تنگنایی قرار گرفتهاند، بعد اینجا این بیان، بیان استفاده از ابزار صنعتی برای القای آن مفهوم، در حرف پیش هم اشاره کردم ممکن است مخاطبها این را نپسندند و بعضیها خوششان بیاید ولی از همه مهمتر اینکه این ما را به فکر میاندازد حداقل ما را یک لحظهای همذاتپنداری میکنیم و در این تنگنا خودمان را حس میکنیم و شاید یکی از نیت یا انگیزههای هنرمند این باشد که آن لحظه چالشی را ایجاد کند.
شیخ رضایی: من باز برای دوستانی که اینجا هستند تاکید میکنم که من و حسین را میشناسند یا نمیشناسند و شاید در فضای مجازی هم این گفتوگوها را دنبال کنند، من خیلی صادقانه راجع به کارهایش صحبت کردم و این بحث رفاقت خیلی در نظراتم تاثیری نداشت. چیزی که الان در فضای جوانها و اساتید لب گور هم دارند با این شیوهی فکری ادامه می‌دهند که گرافیکشان فحش تصویری است، یعنی از مقوله دیزاین و فکر و ترکیب و انتخاب رنگ و شعار مناسب و خیلی ریزهکاریهای دیگر اصلا در آن خبری نیست و مخصوصا در کارهای پوسترهایی که خیلی خودمانی بگویم در بحث پوسترهای سیاسی خیلی از اتفاقات فرهنگی، اجتماعی، سیاسی داخل هم در گونهی آن قرار می‌گیرد و الزاما خارج از مرزها مطرح نیست، می‌خواهم بگویم من از خیلی از اساتید و خیلی از جوانترها که خردهای به آنها نیست این فحشهای تصویری را خیلی دیده‌ام. در کارهای آقای یوزباشی سعی شده تا جایی که میشود آن فحشهای تصویری اصلا نباشد، یعنی اصلا سازو کار ایدهپردازی از آن مسیر طی نشود. در کارها، یک کاری بود که غزه در خون غرق میشد، به عنوان مثال دربارهی غزه میلیون‌ها اثر در کل دنیا تولید شد که از این میلیون‌ها 99 درصدش به ظن من فحش تصویری بود، تصویرهای خیلی منزجر کننده از خون و خونریزی و بدنهای پاره پاره و چیزهایی که واقعا این‌ها یک بخشی از بیان گرافیک هست که اصلا به عهدهی آثار گرافیک نیست یعنی این‌ها میرود در حوزهی مستند اجتماعی و عکسهای خبری ولی وقتی طراح گرافیک میخواهد دربارهی یک فاجعه صحبت کند قرار است بزند به قلب موضوع و آن بنیان موضوع را در ذهن مخاطب رشد و نمو بدهد، مثلا اینکه ما برای موضوع غزه بیاییم خیلی از طراحان داخل و خارج از این فرمول استفاده میکنند که تصاویر خبری خیلی فاجعه از آن حوادث را استفاده میکنند. ولی خب اینجا طراح آمده واقعا تمییز و پاکیزه استفاده کرده از این اتفاق تلخ که حالا با این عناصر آشنا، سیم خاردار به عنوان یک عنصر محدود کننده و اسارتبخش که این فضا را محدود کرده، فضای داخل را با تونالیتههای قرمز رنگ نماد خون پر کرده و آن تایپ را خیلی سالم و تمییز داخل آن غرق کرده، عمق فاجعه را میبینیم ولی قرار هم نیست که مثلا هر پوستر که ما میبینیم سریع در ما یک هیجانی را ایجاد کند که مثلا بزنیم به قلب اسرائیل. می‌خواهم بگویم بحث محتوا یا فکری خیلی مهمتر است در آثار گرافیک تا آن شور و هیجان چند ثانیهای زودگذر.
حیاتی: من عذر می‌خواهم، میدانم که دوستان طراح و کارشناس که در مباحث مختلف تشریف میآورند اینجا، واقعا حرفهای زیادی دارند. یکی از دلایل اصلا راه افتادن حلقه هنر همین بود که این سینههای مالامال از درد را میدیدیم و اینجا قرار بود محملی باشد که این دوستان نظراتشان را بیان کنند. یک مقدار مشکل فرمی داریم در حلقهی هنر و آن هم دوستان قول دادند با تدابیری برطرف کنند، آن هم زمانهای کم ماست. مثلا من خودم حس پرسشگرم خیلی سوالات درش وجود دارد که دوست دارم بپرسم ولی مجبورم که نپرسم چون آقای نوریان دارن تذکر می‌دهند که وقت تمام شده. اینجا من تشکر کنم از آقای سیفی و آقای شیخ‌رضایی و بروم سراغ سوالات اندکی که دوستان آوردند. نمیدانم بیشتر میشود یا نه.
این سوالات را از جناب آقای یوزباشی میپرسم و پاسخ مختصر و متین ایشان و بعد اتمام جلسه.
سوالات و نظراتی که در جلسه ارائه از جانب مخاطبین مطرح شد:
در پوسترهای حضرت عالی یک گرایش عمومیبه نشان دادن قدرت و شدت استکبار دیده میشود، مثلا غرق شدن غزه در خون یا دو شقه شدن کلمه صلح توسط موشک اسرائیلی و یا قرار گرفتن کاخ سفید بر روی یک تانک. برای ایجاد انگیزهی بیداری بهتر نیست که جریان عمومی پیروزی حق در مقابل باطل بیشتر نشان داده شود؟
یوزباشی: البته دوست ندارم خودم قضاوت شخصی خودم را راجع به کار بگویم ولی سعی کردم این آثار وجه آیینهگی را داشته باشند. یعنی آیین‌های باشند از واقعیاتی که در عالم اتفاق میافتد. هم بعد تلخ ماجرا را بتوانیم ببینیم و ادراک کنیم مثل آن اثر غزه که این واقعیت اتفاق افتاد که این مردم محاصره شدند و داشتند در خون خود غرق میشدند. از طرفی هم که سوال کردند پوسترهایی برای تهییج مخاطبان یا تشویق کردنشان به مفاهیم بیداری، من سعی کردم در کارهای دیگرم هم این باشد ولی در یک اثر نمیشود همزمان چند نگاه را دنبال کرد، یک موقع هست ما واقعیت تلخی که دارد به واسطهی ظلم ظالمان اتفاق افتاده را قصد داریم منتقل کنیم و همین یک جمله را میتوانیم بگوییم. حالا من از همین فرصت استفاده میکنم خیلی کوتاه آن سوالی که شما پرسیدید را هم بگویم، درست است که پوستر مثل یک فریاد عمل میکند اما از طرفی میتواند رمزگونه هم باشد و بیننده میتواند ساعتها مفاهیمی را از پوستر استخراج کند و راجع به آن حرف بزند. این به نظرم باید توازنی بین این دو ویژگی باشد یعنی هم باید مفاهیم عمیقی را در خودش داشته باشد و در کوتاهترین لحظه چکیدهای از آن مفاهیم را بتواند منتقل کند.
حیاتی: یعنی اگر دو وجه داشته باشد اثر کاملتری خواهد بود؟
یوزباشی: حالا من نمیگویم دو وجه، می‌گویم توازن بین این دو وجه وجود داشته باشد.
حیاتی: یعنی هم فریاد و هم با نگاه بیشتر چیزهای بیشتری در آن یافت شود.
یوزباشی: طبعا.
شیخ رضایی: من سریع می‌گویم که برویم سراغ سوال دوستان. این بحثی که دارد مطرح میشود عین بررسی کل تاریخ ادبیات ایران است. یک وقتهایی ما سراغ غزل می‌رویم یک وقتهایی سراغ قصیده و رباعی یا یک وقت سراغ تلمیحات آن‌چنانی و قصیدههای طولانی می‌رویم، می‌خواهم بگویم پوستر هم تقریبا در یک قالبی همین طور است، یک وقت یک موضوعی با چند المان ساده و نمایشش کفایت میکند و گاها هم نه، عناصر زیادی می‌طلبد برای انتقال آن مفهوم. فرمول ثابتی ندارد که بگوییم که همیشه پاکیزه و خلوت باشد یا شلوغ و با جزئیات زیاد.
پوستر که یک ابزار صنعتی در آن وجود دارد، خود ابزار شبیه G در غزه میباشد، این برداشت میشود که G غزه باعث فشار روی کلمه میشود، در بنده این پوستر برداشت عکس داشت.
یوزباشی: هر کسی از ظن خود شد...
حیاتی: نظر ایشان برایتان خیلی محترم است..
یوز باشی: بله محترم است ، چه پاسخی باید بدهم؟!
آثار شما بسیار متنوع و تاثیر گذار بود، با آرزوی موفقیت بیشتر برای شما. آیا موضوع کار شما بیشتر در حوزهی سیاسی است؟
یوز باشی: یکی از دغدغههایم هست. البته نه به سفارش ارگان‌های سیاسی. حالا یک نکتهای عرض کنم، سلف پوستر است این اثر، ولی به صورت خیلی خودجوش و خلاصه جالب، شهرداری تهران در یک بازهی مراسمهای دههی فجر در تیراژ میلیونی در در شهر تهران استفاده کرد. خودجوشهایی هستند که سفارش دهنده ندارند، اشاره میکنم به نکتهای که شما گفتید که چه جوری قرار است این آثار ارائه بشوند، این وظیفهی من نیست، من تلاشم را برای ارائهی آثار میکنم . ما به همراه آقای شیخ‌رضایی نمایشگاه گذاشتیم تلاش کردیم که آثارمان را ارئه بدهیم، در فعالیت‌های ملی و بین‌المللی شرکت کردیم سعی کردیم که کارمان را ارائه بدهیم اما اگر جامعهی انقلابی ما عرقی به این ندارد که استفاده از آثار خوب و هنرمندانهای بکند البته منظورم آثار خودم نیست، ما هم تلاش کردیم. اگر عرقی ندارد، وظیفهاش به گردن من نیست ما تلاشمان را کردیم ولی کماکان ما شاهد مربعها و مستطیلهایی هستیم که رویشان یک فونت تیتر نوشته: مرگ بر اسرائیل و قرار است آن مشت محکمی باشد به دهان استکبار که به نظر من نوازشی بیش نیست و حیف و میل کاغذ است فقط.
آیا پوسترهای شما ،سلف پوستر، خودتان سفارش دهنده هستید یا برای جشنواره است؟ آیا استقبال شدهاید یا نه؟
یوزباشی: استقبال بستگی دارد که در چه ابعادی بگویید استقبال. آن استقبالی که باید در این جامعه،در این سرزمینی که بالاخره ادعاهایی درش هست صورت بگیرد، نه، صورت نگرفته است. ما کارمان را انجام دادهایم ولی مدام دلخوردگیها وبیمهریها مواجه بودیم ولی مهم نیست ما کار خودمان را میکنیم.
انگیزه و هدف شما در طراحی این پوسترها بسیار قوی به نظر میرسید چگونه بیانگیزه نشدهاید توضیح دهید.
یوزباشی: من نمی‌خواهم حدیث نفس بگویم، ولی اگر مفاهیمی را مد نظر قرار می‌دهیم و آثار را خلق میکنیم، خواستگاهش خواستگاه قلبی باشد خواستگاه درونی و ذاتی باشد، به سفارش نباشد، به خاطر پول نباشد، من برای بعضی از این آثار دستمزد دریافت کردم، اینجا راحت اعلام کردم ولی باز هم خواستگاه آن آثار مثل این کار که لی اوت پایینش خوانده نمیشود جملاتی هست از پیام حضرت امام به مناسبت صدور قطعنامه. این از علاقهمندیهای من هست برای کار، و خواستگاهش قلب من هست و حالا اینکه چقدر بازتاب درستی دارد به قضاوت مخاطبان ولی سعی میکنم برای بیانگیزه نشدن به خواستگاه اصلی رجع بکنم.
فرمودند چرا عمدتا شعار پوسترهای شما نگلیسیست؟
یوزباشی: حالا یک دلیلش میتواند این باشد که من سعی کردم به یک زبان گستردهتر صحبت کنم، البته این یک ضعف هست برای ما، از جهت ساختاری می‌گویم، اینکه تایپفیس انگلیسی یا لاتین قابلیت خیلی جذابی دارد به نسبت تایپفیس فارسی، که در کرسیها و فاصلهی حروف اشکالاتی وجود دارد، دلیلش این هست که ما این محدودیت فرمی را داشتیم و یک دلیل دیگر هم هست، مثل پوستری که از تایپ فیس عِبری استفاده کردم. من دوست داشتم در عین اینکه محترم حرف میزنم در آثارم، بتوانم با فراغ بال فحش بدم به کسانی که با این مفاهیم مخالفت دارند. یعنی اگر بنیانگذار رژیم صهیونیستی را از چراغ جادوی انگلیس در آوردم، صهیونیستی که اگر احیانا این را می‌بیند از روی فیسبوک یا یوتیوب برمیدارد، اذیت شود، حالا این هم میتواند یک دلیلش باشد ولی هر دوی این‌ها توجیه بود.
جیاتی: البته این‌ها فحش نیست، چون ما فحشهایی دیدیم که خیلی بدتر هستند. آقای شیخ‌رضایی خیلی مودبانه و متین از کنارش گذشتند!
یوزباشی: در عرصه فرهنگ وجود دارد آقای حیاتی، آثاری را خلق کردند که به مبانی اعتقادی ما حمله میکند در سینما شما میبینید، چه مانعی وجود دارد که ما حمله نکنیم؟
حیاتی: این حمله هست ولی فحش نیست.
یوزباشی: بله، ولی با روش درست، به قول آن بزرگوار با یک استراتژی، با یک منطق.
تا به حال از مخاطبان خارجیتان هم باز خوردی دیده‌اید؟
یوزباشی: بعضا بله، گفتم مثل همان کمپینی که سال 90 در شبکه‌های اجتماعی شکل گرفته بود بازخوردهای خیلی خوب و جالبی برای ما داشت که چه قدر این بستر میتواند ...
حیاتی: یک نمونه میتوانید برای دوستان نقل کنید؟
یوزباشی: مثلا از کشورهای اسلامی بعضا این آثار را درخواست می‌کردند و یا به نوعی دوست داشتند که مرتبط باشند ، آثار دیگری خلق شود، استفاده کنند، چون می‌دانید بالاخره این بستر در جغرافیای آنها فراهم‌تر است بالاخره هر روز کشته می‌دهند، میتواند این کارها آنجا بروز و ظهور بهتری داشته باشد ولی فعلا که سازوکارش فراهم نیست.
حیاتی: یکی از سازوکارهایش همین همت و جسارتی است که شما دارید.
آیا مجموعه‌ی دیویزیون را دیده‌اید؟ و آیا تاثیری از آن گرفته‌اید؟
یوزباشی: دیده‌ام، نقد دارم به آنها.
حیاتی: من فکر میکنم آثار شما قبل از آن بوده است.
یوزباشی: عمده‌ی کارهای من، حالا کاری به مقطع تاریخی‌ش نداریم، میتواند متاثر از آثار دیگری هم باشد ولی سعی کردم در آنها استقلالی باشد. آن مجموعه را دیدم کارهای بسیار خوبی در آن هست، کارهای متوسطی هم هست، میتواند در جایگاه نقد قرار بگیرد. آقای حیاتی چون شما خودتان هم جز خالقان آن اثار هستید میتوانید یک بار جای من بنشینید تا این‌بار ما نقد کنیم.
حیاتی: من بی‌صبرانه منتظر آن روز هستم.
هوالمعز::159
عصر حاضر به تعبیر متفکر معاصر عصر غلبه‌ی تکنولوژی و حاکمیت مظاهر آن در زندگی بشر است، از این رو مناسبات بشر در همهی عرصه‌ها از جمله هنر متاثر از دگرگونی‌های تکنولوزیک دست‌خوش تغییرات فراوانی بوده است. انسان‌ها اغلب علاقهای به صرف وقت برای مطالعه و ادراک موضوعات و مفاهیم و اطلاع از وقایعی که پیرامون‌شان می‌گذرد، ندارند.رسانه‌ها نیز ذائقه‌ی بشر را به سمتی برده‌اند که همهی اطلاعات و اخبار را به صورت خلاصه، اختصاری و از منظر مطلوب آنها دریافت کرده و البته بپذیرند. رسانه‌هایی که می‌توانند به فکرها جهت داده،واقعیت‌ها را خیال و اوهام را واقعیت جلوه دهند.
نقش هنر گرافیک در این دوران به عنوان مولودی از موالید تمدن جدید، که ماهیتا زائیده‌ی تکنولوژی است و در خدمت مناسبات حاکم بر جهان نوین قرار دارد، انکار ناشدنی است.طراحی پوستر به عنوان جامع‌ترین شاخه‌ی هنر گرافیک رسانه‌ای پویا و اثرگذار است که مجموعه‌ای از قابلیت‌ها و ظرفیت‌ها نظیر تصویرسازی، تایپوگرافی، طراحی نشانه و صفحه‌آرائی را در اختیار دارد. پوستر در حقیقت به عنوان یک رسانه‌ی صریح و گویا از نظر انتقال مضمون و به مثابه‌ی یک فریاد رسا در میان ازدحام اصوات است. و در تاثیرگذاری بر مخاطبان از قابلیت بیان تصویری قدرتمندی بهره می برد.
اهمیت و کارکرد این رسانه را زمانی در می یابیم که به تاریخ و نحوه‌ی
بهره‌گیری صاحبان قدرت از ظرفیت‌های بیانی آن نگاهی گذرا داشته باشیم. در
بسیاری از مقاطع تاریخ معاصر، هنر گرافیک به طلایه‌داری رسانه‌ی اثرگذارش،
پوستر، نقش به‌سزایی را در جهت دهی به اراده و تصمیمات جوامع ایفا کرده
است. در موجه جلوه دادن اعمال اصحاب قدرت و سیاست، در توجیه جنگ‌ها و لزوم
پذیرش دلایل جنگ افروزان، در تبیین سبک زندگی، آداب نوین اجتماعی، فرهنگ
مصرف و . . .
اما
هنر گرافیک همان‌گونه که توانسته است به اهداف استیلاطلبانه و ضدبشری ارباب ظلم و ابرقدرت‌ها جواب گوید قابلیت پذیرش و انتقال پیام‌های عبرت‌آموز انقلاب اسلامی را نیز داشته است. هنرمندان آثاری را در طول دوران انقلاب و پایداری هشت‌ساله خلق کردهاند که هویت فرهنگی و اخلاقی باورها و عقاید مردم را بازتاب داده است. از جهاتی میتوان این واقعه را در طول تاریخ هنر کم نظیر دانست. میتوان گفت برخلاف آن‌چه در غرب رخ داد و هنرمندان در جهت استیلای مفاهیم مادی تمدن بشر مخاطبان خود را محسور و مسخر می‌کرده‌اند،این‌بار هنر گرافیک با رسانه‌ای توانا به اسم پوستر درخدمت القای معنویت و اشاعه‌ی ارزش‌های اخلاقی قرار گرفته و رسالت آگاهی بخشی مخاطبان نسبت به واقعیت ظلم و ظالمان در عالم و لزوم خیزش و پایداری در مقابل آنان را به عهده دارد.
حال
از این ره‌گذر
درمی‌یابیم که نقش هنر گرافیک در انتقال پیام مقاومت و بیداری تاثیرگذار و
غیرقابل‌انکار است. اما اینکه تا امروز همراهی این هنر و هنرمندان با
شعارهای انقلاب و رویدادهایی که در این سی و چند سال به وقوع پیوسته چگونه و
با چه شدت و ضعفی بوده است فرصتی مبسوط می‌طلبد و ذهن‌هایی که پاسخ این
پرسش را مطالبه میکنند. . .
*پ.ن:مطلب فعلی در سایت حلقه هنر بدلیل پیاده سازی از نسخه صوتی با غلط ها و جابجایی هایی منتشر شده است.در این پست غلط ها و جابجایی ها اصلاح شده اند.
جلسه دهم حلقه هنر با نمایش مجموعه پوستر «بیداری» اثر حسین یوزباشی به همراه تحلیل و گفتگو پیرامون آثار و گفتار تخصصی از امیر اهوارکی با عنوان «عیسی مسیح سوپر استار» به همراه پرسش و پاسخ
خبرگزاری تسنیم: منتخب آثار حسین یوزباشی مورد نقد و بررسی قرار می‌گیرد.
